kunst kan ervaring niet vervangen… kan je wel, in je eigen ruimte, dagelijks herinneren aan je meest dierbare herinneringen, dromen, wensen, visie en visioenen …

Gabriëlla Dusan in vogelvlucht

Begeleidende tekst door Erik Slagter bij:
de tentoonstelling in de Zutphense kunstuitleen"Kraaien, Eksters, Roeken en Gaaien.

Op een dag zag ze zo'n vogel gestuit in zijn vlucht door een auto. Ze nam de bijna dode kraai op haar armen en ontdekte dat die haar veel meer te vertellen had dan zijn vlucht:

• de valk is het vlugst in de lucht en sluit zijn neusbotje zodat hij de inkomende wind kan verdelen tijdens zijn hoge snelheid,
• de torenvalk staat stil in de lucht die hij met zijn vleugels kan scheppen, terwijl hij bidt boven zijn prooi waarvan hij zelfs het urinespoor scherp kan waarnemen,
• een 'blackbird' verzorgt de wond van een reebok die juist zijn gewei heeft afgeschud,
• de kolibrie pirouet hangend in de lucht terwijl hij nectar opneemt uit de bloem,
• de adelaar draagt als koning van het luchtruim zijn mantel fier; zijn kop kan hij ondertussen 360 graden draaien.

De kraai

In de ogen van velen is de kraai maar een lastpost en een schreeuwlelijk. Ik zelf voelde me lichtelijk bedreigd door de aanwezigheid van deze imposante verschijningen, vooral als ze in groepen zijn. Terwijl ik me toch al vele jaren met allerlei gevleugelden bezighoudt en de symboliek die aan dieren is verbonden. Zoals ontmoetingen met mensen vaak in synchroniciteit ontstaan, zo ervaar ik het ook met dieren.

Het lijkt wel alsof het vaak dieren zijn die een negatieve lading hebben opgelopen, zoals ook de pauw, die in mijn werk een bevrijdende douche komen nemen. En de valk, die voor velen behalve een roof-dier ook nog een symbool van oorlog is geworden.

In de serie “Natural Treasures” probeer ik niet alleen de oorspronkelijke schoonheid van dieren te laten zien, zoals ik ze aanvoel, maar ook mijn eigen overwonnen oordelen. Voor mij werd door te lezen over Amerikaans-Indiaanse filosofie de havikfamilie een boodschapper van objectieve waarheid en de adelaar een symbool van moed om datgene te doen wat de hemel het dichtst op aarde zou kunnen brengen.

Los van vooroordelen en vervelende Nederlandse gezegden (denk aan huis-mus, grijze muis en dergelijke) en ons voedselpatroon (het hoofd van een hert aan de muur bij de schoenwinkel, wie kijkt daarvan op?) heeft natuurlijk iedereen door zijn eigen ervaringen een unieke kijk op bepaalde dieren, maar wat kies je om te zien? Als je echt observeert heeft dan niet alles en iedereen zijn eigen waarde?

Daarom hangt hier voor deze Kaz-kunstroute de kraai - opgedragen aan Jan Gerrits en alle andere ‘vrije vogels’ die zich graag in het zwart hullen -, want volgens oude Indiaanse leringen vertegenwoordigden ze precies dát; de heilige wet volgens welke alle schepselen hun eigen wetten hebben.
Dat trouw aan je eigen integriteit gaat boven dat wat een ander voorschrijft.

Eén van de meest interessante dingen aan een kunstroute is dat het een kans is om te zien, wat kunstenaars van verschillende disciplines zó belangrijk vinden dat er liever in de huiskamer geschilderd wordt dan niet, men liever niet op vakantie gaat, zodat er van de laatste centen weer materiaal gekocht kan worden om… misschien wel dingen te zeggen die niet eens altijd mooi zijn, maar wel uitgedrukt willen worden. Een eigen visie. Een specifieke kijk op iets.

Volgens sommigen brengt de kraai bescherming, soms een boodschap uit een andere dimensie. Volgens anderen de roep van de geheime magie der schepping. Zelf heb ik wonderlijke ervaringen met kraaien, zelfs één die ik 's ochtends een eend zag wakker tikken! Ik zie een imposant wezen dat iemand wist te bereiken, die zelden een pot zwarte verf aanraakt.. mij met zijn schoonheid heeft geopend voor weer een ruimer blikveld...

Gabriëlla Dusan